niedziela, 27 maja 2007

OCALAŁY FRAGMENT MURU GETTA


ul. Złota 60
Zachowany kawałek muru dużego getta żydowskiego, do którego pielgrzymują wycieczki żydowskie. Mierzy ok. 6 metra. Umieszczona jest na nim tablica pamiątkowa odsłonięta 26.05.1992 przez prezydenta Izraela Chaima Herzoga i nisza na świece, które stawiają tam pielgrzymi z Izraela i USA. Brakujące cegły znalazły się w United States Holocaust Museum w Waszyngtonie, Muzeum Historii Holocaustu Jad Waszem w Jerozolimie oraz do muzeów w Houston i Melbourne.

sobota, 26 maja 2007

WODOZBIÓR

Powstał jeszcze za czasów Łazienki Lubomirskiego i służył do gromadzenia wody, spływającej ze skarpy. Zbudowano go wg proj. Dominika Merliniego, na wzór rzymskiego grobowca Cecylii Metelli. Stąd woda płynęła drewnianymi rurami do Łaźni. W 1777 Wodozbiór przebudowano do postaci dzisiejszej, a boniowanie dodano w 1827. Dziś można tu kupić bursztyny i urządzane są tu tymczasowe wystawy.

czwartek, 24 maja 2007

UL. MOCHTYŃSKA

Krzyż przydrożny, jakich wiele wszędzie... ten stoi na rogu ul. Mochtyńskiej i Mańkowskiej, opodal Kanału Markowskiego. Nie ma tam zadnego napisu, więc jeśli ktoś posiada jakieś informacje na temat tego krzyża, byłbym zobowiązany :))

sobota, 19 maja 2007

MOST ŚWIĘTOKRZYSKI

W latach 1985-2000 stał tu prowizoryczny most Syreny, złożony z dwóch stalowych mostów saperskich. Miał on być tylko chwilowy, jednak stał w tym miejscu 15 lat. 05.10.2000 otwarto nowy most o konstrukcji podwieszanej. Ma 472 m długości i wisi na 48 linach. Projektantem był Pekka Pulkkinen, a stalowa konstrukcja z żelbetową płytą to dzieło inż. Esko Leppaluoto.

piątek, 18 maja 2007

CMENTARZ MUZUŁMAŃSKI - TATARSKI

Został założony w 1867, dla muzułmanów służących w armii rosyjskiej, zastępując cmentarz muzułmański z Młynarskiej. Później chowano tu także muzułmanów polskich, emigrantów z Azerbejdżanu i wielu cukierników warszawskich z Azji Środkowej. W czasie wojny hitlerowskie czołgi rozjechały cmentarz i większość grobów została zniszczona.

środa, 16 maja 2007

KAMIENICA LEWINA

ul. Chłodna 20
Powstała w 1913 wg proj. Józefa Napoleona Czerwińskiego i Juliusza Heppnera. Mieszkał tu naczelnik gminy żydowskiej, Adam Czerniakow, który protestował przeciw wyznaczaniu przez siebie braci na wywózkę do obozów koncentracyjnych. W akcie desperacji popełnił 23.07.1942 samobójstwo w siedzibie Judenratu.

wtorek, 15 maja 2007

SKWER WOŁYŃSKI


Nazwa związana jest z pomnikiem 27 Wołyńskiej Dywizji Piechoty AK. Chodzi tu o upamiętnienie żołnierzy walczących w ramach akcji "Burza" na Wołyniu i Podlasiu, zamordowanych przez oddziały UPA. Pomnik w charakterze świec stoi wokół płyty pamiątkowej. Na każdej ze świec jest umieszczony herb.

niedziela, 13 maja 2007

KOŚCIÓŁ POKARMELICKI NMP

Miesci się w al. Solidarnosci. Powstał w latach 1683-1732 pod adresem Leszno 32 dla zakonu karmelitów. Kościół jest jednonawowy, barokowy z trójkondygnacyjną fasadą. Od zachodu stały budynki klasztoru. W 1864, w ramach reperkusji popowstaniowych, zakonników wysiedlono, a klasztor zamieniono na więzienie. Więziony był tu m.in. Walerian Łukasiński, aresztowany w 1822 za spisek polityczny i skazany na dożywocie. Po wojnie klasztor, częściowo zniszczony, rozebrano w 1962, a 01.12.1962 dokonano w ciągu 4 godzin przesunięcia kościoła o 21 m. w związku z budową Trasy WZ.
Przed kościołem stoi figura Matki Boskiej Szkaplerznej.




Z tyłu, pod parkanem, znajdziemy wciśnięty w kąt stary grób, który jest pozostałością po starym cmentarzu karmelickim.

sobota, 12 maja 2007

GOŁĘBNIK MOKOTOWSKI

Gołębnik powstał jako część bramy do założenia pałacu Mon Coteau przy ul. Puławskiej, której właścicielem była Elżbieta z Czartoryskich Lubomirska. Powstała w 1780. Dziś, co dzień o 17 zegar na wieży odgrywa hymn Mokotowa.

piątek, 11 maja 2007

KOŚCIÓŁ ŚW. KAROLA BOROMEUSZA parafii ŚW. ANDRZEJA

Zbudowany został w latach 1841-9 wg proj. Henryka Marconiego, z fundacji Klementyny z Sanguszków Małachowskiej. Kościół jest wzorowany na rzymskich, a stanął na miejscu pl. Pod Lwem, gdzie mieściło się targowisko. Wewnątrz i na zewnątrz umieszczono rzeźby polskich świętych i błogosławionych, wykonane przez najlepszych warszawskich rzeźbiarzy. W czasie wojny kościół nie został zniszczony, jednak hitlerowcy, cofając się z Warszawy 15.01.1945, wysadzili kaplice boczne i prezbiterium. W 1967 kościół odbudowano i dostawiono figury świętych w ścianach kościoła na zewnątrz. Dowcip głosił, że w środku było im ciasno, dlatego wyszli z niego. W prezbiterium wisi obraz Męczeństwo św. Andrzeja, pędzla Michaela Willmana.

czwartek, 10 maja 2007

RZEŹBA PRZEKUPKI

Rzeźba stoi przy mariensztackim rynku. Została wykonana w 1949 r. przez Barbarę Zbrożynę. To pod pachą, to jest kura :)

wtorek, 8 maja 2007

POMNIK SZOPENA

Pomysł powstania pomnika zrodził się z inicjatywy Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego w 1876. Car zgodził się na postawienie monumentu na specjalną prośbę primadonny Adelajdy Bolskiej (ze Skąpskich hr. Dienheim – Szczawińskiej – Brochockiej). Stanąć miał na pl. Wareckim, w ogrodzie Saskim, parku Ujazdowskim lub pl. Teatralnym. Pomimo protestów, wybrano pl. Warecki. Projekt pomnika powstał w 1904, zmieniał on jednak miejsce na Łazienki. Projekt tak zachwycił Maurycego Zamoyskiego i hr. Jana Szembeka, że postanowiono go zrealizować. Mimo to w 1908 rozpisano kolejny konkurs, który wygrał Szymanowski i Franciszek Mączyński, który wykonał oprawę architektoniczną pomnika. Na konkurs nadeszło 66 prac, wybierało jury złożone z Francuzów Bartholome i Bourdelle i Włoch Ferrari. Ten projekt miano odsłonić w 100 rocznicę urodzin Chopina: 22.02.1910, jednak do tego nie doszło. Antoni Sygietyński ostro skrytykował pomnik za modernizm, opluwano projekt i artystę, ale wreszcie zatwierdzono go do wykonania. Cokół wykonać miał Oskar Sosnowski. Kłótnię zakończył car, zgadzając się na ten projekt; odlew miała wykonać firma Rene Fuldy z Francji. Model wysłano do Paryża, jednak w międzyczasie wybuchła I wojna, firma zbankrutowała i słuch po modelu zaginął. W 1923 założono kolejny komitet i zlecono odlew pomnika innej francuskiej firmie, Barbedienne. Nareszcie wystawiono go 14.11.1926, choć na skutek protestów nie stanął w ogrodzie Botanicznym, tylko na dzisiejszym miejscu. Odsłonięcie uświetnili prezydent Mościcki i kardynał Kakowski. 31.05.1940 hitlerowcy wysadzili, pocięli pomnik i wywieźli na złom, przerabiając na naboje. W 1946 odnaleziono głowę Chopina we Wrocławiu. Synowie rzeźbiarza podarowali znaleziony w mokotowskim domu Szymanowskich mały model pomnika, dzięki któremu monument odtworzono. Jednak nie od razu przystąpiono do prac, gdyż przy u. Kopernika miało powstać osiedle – pomnik pod nazwą Chopin, gdzie ów monument miał stanąć. Kopię ustawiono po wojnie, dookoła aranżując widownię dla koncertów fortepianowych, które czasem się tu odbywają w niedzielę. Wykonano ją w spółdzielni Brąz Dekoracyjny. W 1999 pomnik odnowiono, a jego mniejsza kopię postawiono w Hamamatsu \ Japonia.
Jest to jedyny secesyjny pomnik w Europie.

niedziela, 6 maja 2007

SKOCZNIA NARCIARSKA

Wiele osób to dziwi, ale w Warszawie też jest skocznia narciarska, to znaczy to, co z niej pozostało. Mieści się przy ul. Czerniowieckiej na Ksawerowie (Mokotów). Powstała w latach 1957-59 wg proj. J. Kodelskiego, J. Strachockiego i M. Strzeleckiego. Można tu było skakać nawet latem, dzięki specjalnej nawierzchni, więc konkurencja dla Wielkiej Krokwi w Zakopanem murowana! Ostatnie zawody odbyły się w 1989, potem część skoczni zdemontowano i tak sobie biedna sierotka stoi opuszczona...

sobota, 5 maja 2007

KRÓLIKARNIA

Wcześniej istniał tu folwark Augusta II, gdzie król polował na króliki. Pałac powstał w latach 1786-9 wg proj. Dominika Merliniego dla królewskiego antreprenera teatralnego, Carla de Valery Thomatisa. Na stoku skarpy założył on ogród z winnicami. W 1816 rezydencję kupili Radziwiłłowie i w 1843 zmienili ogród na skarpie. W 1949 pałac kupił Ksawery Pusłowski. W latach 1879 i 1944 pałac palił się. Dziś mieści się tu Muzeum Rzeźby im. Xawerego Dunikowskiego.

piątek, 4 maja 2007

BELWEDER

Wystawiony w 1659 przez kanclerza Krzysztofa Paca dla żony. Nazwany z włoska belle vedere – piękny widok. Kolejnymi właścicielami byli Lubomirscy, którzy rozbudowali pałac do formy barokowej. W 1767 pałac kupił Stanisław August Poniatowski i włączył budynek do Łazienek. W latach 1774-87 mieściła się tu manufaktura fajansu. Wyroby zwane były „belwederkami”. W 1818 wprowadził się tu książę Konstanty – namiestnik carski i brat cara. W latach 1818-22 przebudowano dla niego pałac. W nocy z 29 na 30 listopada 1830 na pałac napadła grupa podchorążych ze szkoły w Łazienkach pod wodzą Piotra Wysockiego. Studenci chcieli głowy Konstantego, ten jednak zbiegł a przebraniu kobiecym. Od 1918 miesciła się tu siedziba głowy państwa: mieszkali tu Józef Piłsudski, Gabriel Narutowicz i Wojciechowski. W czasie okupacji hitlerowskiej rezydował tu generalny gubernator Hans Frank. Po wojnie mieszkał tu Bolesław Bierut i następni przewodniczący Rady Państwa. Ostatnim mieszkańcem pałacu był Lech Wałęsa. W 1994 pałac zmieniono na siedzibę reprezentacyjną państwa. Umieszczono tu również Muzeum Józefa Piłsudskiego.

czwartek, 3 maja 2007

KOŚCIÓŁ MATKI BOSKIEJ KRÓLOWEJ POLSKI

Ul. Gdańska 6.
Zbudowany został w latach ’20 wieku XX na fundamentach pałacyku Marysieńki, rozbudowany w latach ’60. Dla swej żony, Marysieńki, Jan III Sobieski zbudował tu pałacyk, letnią rezydencję, według planów Tylmana z Gameren. Nieopodal zbudowano 2 pawiloniki. Od imienia Marii i od tego, że pałacyk stał na górce, miejsce to nazwano z francuska „Marie-Mont”, górą Marii, co spolszczono na Marymont. W 1720 r. posiadłość zakupił August II Sas i przerobił ją na willę myśliwską, a pawiloniki na domki dla łowczych. Sasi przekształcili pobliski lasek na zwierzyniec i Marymont stał się ich ulubionym miejscem polowań. Lasek ów był również popularnym miejscem pojedynków szlachty: zginął tu np. Adam Tarło w walce z Kazimierzem Poniatowskim. Po śmierci Augusta III Marymont wydzierżawiono posłowi angielskiemu T. Wrongthon’owi, a w latach 1771-83 marszałkowi nadwornemu koronnemu Franciszkowi Rzewuskiemu, który odnowił i upiększył posiadłość. Następnie został sprzedany rządowi pruskiemu, a w 1806 stał się własnością Księstwa Warszawskiego. W roku 1818 w zabudowaniach pałacu założono Instytut Agronomiczny, dzięki S. Staszicowi, Tadeuszowi Mostowskiemu, Ksaweremu Lubeckiemu i in. Na dole pałacyku usytuowano kaplicę, a na piętrze gabinety. Przebudową w 1820 zajął się Antonio Corazzi, który wybudował gmach główny szkoły. Na północ od pałacu Bogumił Jastrzębski ząłożył ogród botaniczny. Instytut zlikwidowano w 1962, przenosząc zbiory i archiwa do Puław. W latach 1863 – 1915 mieściły się w szkole koszary konnicy, a w pałacu magazyn wojskowy. Po I wojnie światowej Zarząd Miejski umieścił tu schronisko dla nieuleczalnie chorych.

W latach 1925 – 1939 mieściła się tu Warszawska Centralna Szkoła Gazowa, choć sama kaplica, od 1928, służyła mieszkańcom Marymontu. W czasie Powstania Warszawskiego, z pożogi ocalała jedynie kaplica. Dziś mieści się tu kościół ojcow marianow.


środa, 2 maja 2007

PL. ZA ŻELAZNĄ BRAMĄ

Powstał w XVII w. jako rynek jurydyki Wielopole. Jurydyka stanowiła konkurencję cenową dla Warszawy, gdyż miasteczko, zajmujące się handlem, mogło pozwolić sobie na obniżenie cen i stawek podatkowych. Po powstaniu koszarów Mirowskich, plac stał się popularnym centrum prostytucji dla żołnierzy. Istniały tu specjalne budynki, tzw. Budy gen. Czapskiego, w których wojacy przyjmowali dziewczęta. W 1881 poprowadzono placem linie tramwajową. Do 1939 było to największe targowisko Warszawy. W 1939 Żydów wywieźli stąd hitlerowcy, a Polaków rozstrzeliwano na miejscu. W czasie powstania zabudowa została doszczętnie spalona. W 1950 zlikwidowano linię tramwajową i zabudowano go blokami mieszkalnymi o niskim standardzie.
Co do Syrenki... Jak kto ma jakie informacje na jej temat, to bede wdzieczny... :)