ZESPÓŁ SZKÓŁ SPORTOWYCH NR 50 IM. J. KUSOCIŃSKIEGO

Ul. Zuga 16

Mieszczą się tu: Szkoła Podstawowa Sportowa nr 21 (lekkaatletyka i szermierka), Gimnazjum Sportowe nr 29 (szermierka, lekkaatletyka, pięciobój nowoczesny, piłka nożna), LIX LO Mistrzostwa Sportowego.

Budynki powstały w 1936-7 wg proj. Jerzego Przymanowskiego dla szkoły powszechnej nr 21 im. Artura Oppmana. Miała wtedy tylko 10 sal. Jednym z nauczycieli był Janusz Kusociński. Po wojnie, powróciła do szkoły z wygnania dawna kierowniczka szkoły, Maria Niemczykowa i wznowiono naukę. Dodatkowo doszła na piętrze szkoła powszechna nr 5. W 1954 szkoła została znacznie rozbudowana, dodano salę gimnastyczną. W 1961 szkoła otrzymała dzisiejszego patrona. W 1975 założono tu szkołę sportową.

POMNIK JANA PAWŁA II

Pomnik odsłonięty w 02.04.2006 o 21:37 na pamiątkę wizyty Orkiestry Koncertowej Victoria przy kościele MB Zwycięskiej (obok którego stoi monument) w Watykanie. Papieżowi odśpiewano Barkę, chór wspomagał baryton Teatru Wielkiego... Pomnik wykonał prof. Dźwigaj w brązie.

AKADEMIA WYCHOWANIA FIZYCZNEGO

Kompleks powstał w latach 1928-9 wg proj. Edgara Norwartha. Mieści baseny, boiska, hale, muzeum, zakłady biometrii, chemii, fizjologii, anatomii. Początkowo nosił nazwę Centralny Instytut Wychowania Fizycznego, który przekształcono w 1938 na Akademię Wychowania Fizycznego. Szkoła wydawała pisma „Wychowanie Fizyczne” i „Tętno”. W pierwszych dniach Powstania Warszawskiego o CIWF walczyło Zgrupowanie kpt. Włodzimierza „Serba” Nowakowskiego, musiało ono jednak wycofać się na pozycje wyjściowe. W dniach 01-02.08.1944 bohatersko walczył tu pluton AK por. „Brzozy”. Profesorowie udzielali tajnych kompletów w czasie wojny. Zniszczenia budynków siegnęły30%, choć wyposażenie zostało zniszczone lub rozkradzione całkowicie. W 1949 AWF-owi nadano imię gen. Świerczewskiego. Wtedy rozbudowano uczelnię: rozbudową gmachu głównego kieruje Stefan Deubel, a 4 pawilony sportowe zbudowano wg proj. Wojciecha Zabłockiego. W 1966 studiowało tu już 4200 studentów. Wychowankowie: Janusz Kusociński (biegacz), Eugeniusz Lokajski, Bronisław Czech, Janusz Sidło (oszczepnik), Waldemar Baszanowski, Jan Werner.

KAPLICZKA RÓG POWSTAŃCÓW ŚLĄSKICH I STERNICZEJ

Kapliczka ufundowana została w 1958, czyli zaraz po włączeniu miasta-ogrodu Jelonek do Warszawy... podziękowanie za ustolicznienie Jelonek, czy jakaś głębsza myśl??

POMNIK "ŻYCIE ZA WOLNOŚĆ"

Jest to pomnik poświęcony pracownikom Gazowni, którzy zostali zamordowani na jej terenie w czasie II wojny światowej. Nie jest to popularne miejsce, gdyż mieści się za zamkniętymi bramami Gazowni Warszawskiej i wstępu tam generalnie nie ma...

KAMIENICA NA SMOLNEJ 40

Kamienica zbudowana została w 1903 wg proj. Bronisława Brochowicz-Rogóyskiego po parcelacji ogrodów Róży Branickiej. Kamienica ta jest bardziej ozdobna od reszty, bo miała służyć samym Branickim, zresztą stoi obok ich pałacu na Nowym Świecie.

CMENTARZ EWANGELICKI

Cmentarz znajduje się w krzalunach na rogu ulic Ruskowy Bród i Mańkowskiej. Jest bardzo zniszczony. Powstał w XIX w. dla osiedlanych na tych ziemiach Niemców. W większości byli to ewangelicy. Znikli z Warszawy tuz przed II wojną światową, ale cmentarze pozostały, popadając w coraz większe zniszczenie.

Cmentarz zajmuje 0,1 ha, jest kompletnie zarośnięty i trudno dotrzeć do niektórych grobów, ponieważ są poprzewracane i część jest zupełnie omszała.

Spoczywają tu Sigmund Adolf Vockrodt (1887 – niemal roczne dziecko), Anna Bucholz (1939), Kristian Martin (1906), Josef Daniel Klan (1901), Georg Kopp (1989), Henryk Naber (1935) i jeszcze przynajmniej 2 ciężkie do zidentyfikowania groby.

DOM WETERANÓW POWSTANIA STYCZNIOWEGO

ul. Jagiellońska 7

Powstał w latach 1896-1900 z inicjatywy rosyjskiego Czerwonego Krzyża. Mieszkały tu głównie wdowy po żołnierzach rosyjskich, dopiero potem, w 1924, umieszczono tu weteranów powstania. Powstańcy cieszyli się dużą estymą: zapraszano ich na uroczystości, wojskowi mieli obowiązek im salutować, przyznano im stopnie oficerskie, a oni sami nosili specjalne mundury. Tu, w tym domu mieli zapewniony dach nad głową, wikt i opierunek, dostawali państwową pensję. Nadmiar wolnego czasu spędzali na graniu w karty i szachy. Mieli specjalną kwaterę na cmentarzu Wojskowym na Powązkach. Ostatni weteran, Mamert Wandali, zmarł w 1942.

POŁUDNIK WARSZAWSKI

Przez plac Teatralny biegnie południk: szerokość 50°14'40" i długość 21°00'42". Linia biegnie dokładnie przez ten pachołek i wieżę ratusza. Pachołek postawiono tu w 1880, choć obecnie ciężkogo znaleźć, bo stoi na parkingo teatralnym, pomiędzy samochodami.

POMNIK GUSTAWA ULRYCHA

Popiersie wykonane z fundacji Mennicy Państwowej w Gliwickich Zakładach Urządzeń Technicznych ustawiono tu w 2003. Oryginał, wystawiony w 1876, przechowywany jest w Muzeum Woli.
Państwowa Szkółka i Zakład Hodowli Nasion. Powstała w 1805 założona jako ogrody Ulricha, jednego z głównych plantatorów Warszawy, Jana Bogumiła Traugott Ulrich’a. Pierwszy ogród powstał między Prostą, Żelazną i Twardą na pow. Ok. 5 ha. Hodowano tam ananasy, warzywa, brzoskwinie. Na Wolę przeprowadził się syn Jana, Jan Chrystian w 1876. Produkcję rozwinął jednak zięć, Artur Ludwik Machlejd. W czasie powstania w ogrodach Ulricha przechowywano broń dla powstańców. Jednak pod koniec lipca 1944 zostały tam zakwaterowane oddziały pancerno-spadochronowe Hermann Goering. Był to jeden z powodów porażki powstania, gdyż walczący nie mogli dostać się do ukrytej broni. Po wojnie zakłady upaństwowiono. Dziś na części ziem stoi centrum handlowe Wola Park.

POMNIK PRZYRODY

Al. Solidarności 101

Stoi sobie sierotka między blokami w samym środku miasta: POMNIK PRZYRODY. Jest to Jarząb pospolity i tak sobie rośnie na tyłach kamienicy, między czterema małymi blokami :)

KOŚCIÓŁ ŚW. ZYGMUNTA

pl. Konfederacji 55
W 1945 powstał (w miejscu dzisiejszego ujęcia wody oligoceńskiej na ul. Daniłowskiego) pierwszy kościół, do którego wykorzystano elementy składanego poniemieckiego baraku obozowego. W 1951 Stefan Wyszyński erygował tu parafię. Obecny kościół powstał w 1980-1 wg proj. Zbigniewa Pawelskiego, a drewniany kościół przeniesiono na osiedle Orlik. Wyróżnia się samonośną konstrukcją namiotową, za którą architekt dostał nagrodę. Elewację wykończono piaskowcem i granitem. Wewnątrz mozaikowy krucyfiks w ołtarzu głównym otoczony symbolami Ewangelistów. W kościele również mozaikowe stacje Męki Pańskiej. Wysoko witraże, m.in. związany z AK i Polską Walczącą (niżej).

SZPITAL ŚW. ROCHA

Ul. Krakowskie Przedmieście 24
Założony w 1710 służył bractwu św. Rocha, działającemu przy kościele św. Krzyża. Szpital działał do 1918, kiedy to jego funkcje przejął dwuwydziałowy szpital miejski, działający do 1939. W czasie wojny budynek spalono, odbudowano go bez kaplicy. Dziś mieści się tu księgarnia, na dziedzińcu działa ogródek letni. Jedyną pozostałością samego szpitala jest krzyż nad wejściem w dziedzińcu.

STACJA KOLEJOWA WARSZAWA ŻERAŃ

Jest to stacja jakich wiele, obsługuje tzw. Węzeł Nadwiślański, stają tu pociągi osobowe do Działdowa. Stacja mieści się przy ul. Marywilskiej, zaraz przy kanale Żerańskim.

Kasy biletowe i poczekalnia są w stanie ruiny i rozkładu, biletu tu oczywiście nie kupisz. Stacja powstała już po wojnie i od tamtej pory chyba nikt się niż nie zajmował, zresztą nawet nie można ustalić właściciela... Planowano rewitalizację stacji, ale kto ma to zrobić? Poza tym, i tak wsiada czy wysiada tu ok. 20 osób na dobę...

HOTEL WARSZAWA

Pl. Powstańców Warszawy 9

Gmach Towarzystwa Ubezpieczeń Prudential. Powstał w 1933 wg proj. Marcina Weinfelda z konstrukcją stalową Stefana Bryły, pioniera spawalnictwa światowego. Budowla ma 16 pięter (był to najwyższy budynek w Warszawie przed wojną), do jego budowy zużyto 2 mln cegieł, 2 tys. ton cementu, 1,5 tys. ton stali. Mieściła się tu siedziba brytyjskiej spółki ubezpieczeniowej. Przed wojną umieszczono na dachu eksperymentalną antenę telewizyjną. Nadawano próbne programy do PIT-u na Ratuszowej. W czasie powstania budynek został zdobyty i na jego szczycie zawisła polska flaga. Hitlerowcy intensywnie ostrzeliwali hotel, ale mimo to nie dali go rady zniszczyć. Później umieszczono tu hotel Warszawa, obecnie budynek jest nieużywany i remontowany.

STARA BIBLIOTEKA UNIWERSYTECKA

Mieści się przy Krakowskim Przedmieściu, w głównej siedzibie UW.

Zbudowana w 1894 wg planów Stefana Szyllera i Antoniego Jabłońskiego – Jasieńczyka. Na szczycie budynku stoi triada Apoteoza Nauki dłuta Hipolita Marczewskiego: Nauka rozpościera ręce nad siedzącymi Kaliope i Callisto.

W 2005 została gruntownie odnowiona, wyjęto z niej "stary ruszt", który

teraz można obejrzeć pod nową Biblioteką na Dobrej. To to wściekle różowe rusztowanie od Lipowej (o nim później).

KOŚCIÓŁ NAJŚWIĘTSZEJ MARII PANNY

ul. Klasyków 21
Powstał w 1908-14 wg proj. Wacława Wędrowskiego. Początkowo kościół służył jako filia parafii tarchomińskiej, ale od 1949 jest siedzibą osobnej parafii Płudy. W kościele występował tenor Bogusław Morka.
Wewnątrz mieści się fisharmonia pana Traysera ze Stuttgartu z końca XIX w. Początkowo przy niej odprawiano msze i śpiewano pieśni. Chór parafialny powstał w 1939. W 1967 fisharmonię zelektryfikowano.

LOKOMOTYWOWNIA PRAGA (R.I.P.)

Ech, ta lokomotywownia... Kiedy ok. 7 lat temu odkryliśmy te
budynki za ul. Kiejstuta i za torami, byliśmy w szoku.
Odnowione powierzchnie biurowe, łazienki, świezo opuszczone hangary wagonowe...Wszystkie szczegóły techniczne i detale wykończeń były w ścianach. Okna w sumie w większości w ramach. Ani jednej osoby pilnującej, tylko my, wolna chata normalnie. Niejedna impreza poszła tu :)
Ale pojawili się złomiarze i pozabierali druty, zbrojenia, zbiorniki na olej, całe silniki z piwnicy (!!), potrzaskali ubikacje i kafelki pod prysznicami, dewastacja postępowała...

W zeszłym roku lokomotywownia, jeden z najbardziej fotogenicznych punktów Warszawy zniknął splantowany. Nie ma hangaru, nie ma warsztatu, nie ma biurowca... Szkoda.

KAPLICZKA Z UL. FIELDORFA

Na rogu Fieldorfa i Bora Komorowskiego stoi kapliczka. Nie jestem pewien, ile ma lat, ale stoi tu nie od dziś, pamiętam ją sprzed wielu lat... Może ktoś ma jakieś konkrety na jej temat???

WILLA GEN. HALLERA

Ul. Kaniowska 1

Sama ulica powstała w 1922 po parcelacji terenów pofortecznych przy Cytadeli. Po odzyskaniu niepodległości w Cytadeli osadzono wojsko polskie, a tereny dzisiejszego Żoliborza Oficerskiego przeznaczono pod zabudowę dla wojskowych. Dla oficerów i podoficerów powstały bloki, a dla generalicji i różnych majorów i pułkowników wybudowano wille. Nawet Piłsudski czekał swej kolejki (ale się nie doczekał :P). Tu miszkał gen. Haller, ten od zaślubin w Pucku...

POMNIK WDZIĘCZNOŚCI

Mieści się w Parku Skaryszewskim, na wprost wejścia od ronda Waszyngtona. Pozostałość po naszych przyjaciołach z Czerwonej Krainy ...Powstał wg proj. mjr Antonienko, a wykonany został przez Stanisława Sikorę, Stefana Momota i Józefa Trenarowskiego. Odsłonięto go 15.09.1946 w miejscu, gdzie 13.09.1944 zginęło 26 żołnierzy Armii Radzieckiej. Ich zwłoki przeniesiono w 1968 na cmentarz – mauzoleum żołnierzy radzieckich, a sam pomnik przesunięto w głąb parku. W 1999 monument odremontowano i umieszczono wiersz Tadeusza Kubiaka: Ziemio, z której nie wrócę \ Ziemio na której poległem \ Witaj, żegnaj miasto \ To za kamień z Twych bruków, za cegłę \ Za to by Wiśle Wołga \ A Wołga Wiśle oddała \ Ostatnie krople swej wody \ Jak ja Tobie krew mojego ciała.

XI LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCE IM. MIKOŁAJA REJA

Pl. Małachowskiego 1 i Królewska 19\21

Powstało z budynków dawnej szkoły parafialnej gminy ewangelicko-augsburskiej z 1867, przebudowanej 1912-3. Założył ją Julian Machleid. Stary budynek ma na attyce napis Macte animo (Śmiało! Chwała duchowi!), wzięty z wiersza rzymskiego poety Publiusza Papina Stacjusza. Samo gimnazjum utworzono w 1906. Po wojnie odtworzono tylko część zabudowań, dostawiono nowe. W 1947 rozpoczęto zajęcia, a w 1952 szkołę upaństwowiono. W 1978 dołożono do gimnazjum Liceum. Założono wtedy również Salę Tradycji Szkoły, gdzie zgromadzono pamiątki i odbywają się różne uroczystości.

POMNIK NAUCZYCIELI TAJNEGO NAUCZANIA 1939-1945.

Park Kazimierzowski.

Pomnik upamiętnia Tajną Organizację Nauczycielską, powstałą w 1939. Zginęło 10 tys. nauczycieli, prowadzących tajne komplety. Kwadrat na lewej stronie „książki” symbolizuje okno, bo specjalne ustawienie kwiatka lub firanki w oknie oznaczało, że jest bezpiecznie i można przyjść na lekcję. Pomysłodawcą pomnika był Jerzy Szczukowski z Białegostoku, syn nauczycieli TON-u. Pomnik powstał ze składek nauczycielskich, wykonała go Antonina Wysocka-Jończak, a odsłonięto go 09.11.2000.

ODWACH

ul. Krakowskie Przedmieście 66

W tym miejscu stało skrzydło klasztoru bernardynów. W 1818-21 zbudowano Odwach: wojskową komendę miasta. Wojsko zajmowało budynek do 1861. W latach 1870-4 mieściła się tu galeria wystawowa Warszawskiego Towarzystwa Zachęty Sztuk Pięknych, zanim nie przeniosła się na pl. Małachowskiego. W 1881 urządzono Muzeum Przemysłu i Rolnictwa. W 1890 w pracowni fizycznej Maria Skłodowska rozpoczęła eksperymenty. W 1906 powstało tu Polskie Towarzystwo Krajoznawcze. W 1944 budynek został spalony, a po odbudowie umieszczono tu Centralną Bibliotekę Rolniczą.

FORT CHRZANÓW

Fort IV Chrzanów mieści się przy pętli ul. Kopalnianej, niepodal jelonkowskich bloków. Fort twierdzy Warszawa ukończony w 1886, otoczony suchym rowem fortecznym, posiadał kaponierę czołową, szyjową i 2 półkaponiery boczne. W okresie modernizacji zbudowano kaponierę do ostrzału międzypól. Fort posiadał wał z szerokim przedpiersiem. Powierzchnia wynosiła 24,38 ha. Jego zadaniem było kontrolowanie szosy i kolei kaliskiej. W 1909 podlegał kasacji, ale w 1910 zdecydowano o ocaleniu fortu. W 18-27.09.1939 stacjonował i walczył tu 360 pułk piechoty.
Dziś fort jest opuszczony, zachowały się kazamaty szyjowe, przedpole i wały. Część jest zrujnowana. W pobliżu budowane jest nowe osiedle Fort Chrzanów, ale na szczęście fortu nie ruszyli.

MOST PONIATOWSKIEGO

W 1904 powstał Komitet Budowy Trzeciego Mostu, który zdecydował, że powstanie tu wysoki most wraz z wiaduktem. Projekt wykonał Stefan Szyller, a prace nadzorował Kazimierz Grabowski. Most o długości 506 m i żelbetowy wiadukt o długości 701 m ukończono w 1913, a uroczyście otwarto 04.01.1914. W 1915, kiedy wojska rosyjskie wycofywały się z Warszawy, wysadziły 4 środkowe przęsła. W 1944, tym razem Niemcy, zrobili dokładnie to samo. Za każdym razem most odbudowywano, dodając mu różne zjazdy i estakady. W 1963-6 most wyremontowano, usuwając przy okazji dekoracje i część wież i dodając kolejne zjazdy. W 1985 wieżyce odbudowano. W 2006 most przeszedł remont, podczas którego odnowiono zdewastowane wieżyce i ozdoby mostu.

Z pierwotnego projektu zostały przęsła pierwsze do Centrum i dwa pierwsze od Pragi, ławeczki i wieżyce od Muzeum Narodowego. Wieżyce były zaprojektowane tak, aby umożliwić ostrzał z nich. Wewnątrz mieściły się specjalne komory na ładunki wybuchowe, aby w razie ataku wrogich wojsk natyczmiast wysadzić most i uniemożliwić przeprawę.

ŁAZIENKI TEODOZJI MAJEWSKIEJ

ul. Bednarska 2\4

Zbudowana w 1832-5 wg proj. Alfonsa Kropiwnickiego na potrzeby Komory Wodnej, pobierającej opłaty za przejazd mostem. Od 1840 mieściła się tu łaźnia. Właścicielka oferowała kąpiele parowe zbiorowe i indywidualne, ziołowe, żelazne, siarczane, a także mieściła się tu świetna jadłodajnia. W czasie wojny częściowo zniszczony, po 1945 odbudowany i rozbudowany.

            W ryzalicie Tryton w gronie Najad a w tympanonie płaskorzeźba Pawła Malińskiego Porwanie Prozerpiny przez Posejdona.

Dziś mieszczą się tu oddziały Uniwersytetu Warszawskiego, np. Koreanistyka.

KOŚCIÓŁ EWANGELICKO-AUGSBURSKI ŚW. TRÓJCY

Pl. Małachowskiego 1

Zbudowany w 1777-80 wg proj. Szymona Bogumiła Zuga. Był to największy kościół Warszawy. W tym kościele Chopin śpiewał i grał na eolomelodikonie. Za taki koncert car Aleksander I obdarował Frycka brylantowym pierścieniem.

Kościół spłonął w 1944, odbudowany po wojnie. Nabożeństwa są w niedzielę o 10:30 i 19; tylko wtedy kościół jest otwarty, choć aby go zobaczyć, można uprzednio zadzwonić i sie umówić.