STUDNIA

Tak naprawdę nie jest to studnia, ale fundament starej wieży ratuszowej z XIX w. Popołączeniu Starej Warszawy z Nową zlikwidowano dwa stare ratusze na rynkach i na pl. Teatralnym zbudowano jeden, wspólny. W czasie wojny zrównano ratusz ów z ziemią, ale w trakcie renowacji udało się zachować wieżowe fundamenty. Można zajrzeć wgłąb przez zbrojoną szybkę, o ile oczywiście akurat nie jest zbita... Fundamenty znajdują się w przejściu pod nową wieżą ratusza.

OGRÓD SASKI

Powstał jako ogród przy pałacu Saskim (dziś w trakcie odbudowy, w jego arkadach umieszczono Grób Nieznanego Żołnierza). Był to pierwszy park otwarty dla ludności miejskiej. Należał do tzw. Osi Saskiej. Powstał w 1666-71 dzięki Tylmanowi z Gameren, a w przerabiali go w latach 1713-5 Jan Krzysztof Neuman, 1724-33 Karol Fryderyk Pöppelman i 1816-27 James Savage. Ogród otwarto uroczyście w 1727. Choć początkowo wstęp miała tu tylko śmietanka towarzyska, to później złagodzono regulamin i wpuszczano zwykłych ludzi. Mieściły się tu liczne cukiernie: Lessla, Semadeniego, Loursa...
25 posągów z piaskowca. Wyrzeźbione w XVIII w., prawdopodobnie dłuta Franciszka Deybel’a. Figury te to postaci mitologiczne: personifikacje pór roku, nauk, sztuki i nawet pojęć abstrakcyjnych. Architektura, Poezja, Medycyna i Matematyka są kopiami powojennymi, reszta to oryginalne posągi. Twórczość – kobieta ze skrzydłami i diadem, w dłoni posążek Diany Efeskiej. Na szacie napis łaciński Nie skądinąd, a pod spodem Do dzieła.

27.04.1862 postrzelono w parku namiestnika carskiego Lüdersa. Uczynił to kpt Potebnia, który następnie wmieszał się w tłum. Była to zemsta za rozstrzelanie oficerów rosyjskich, spiskujących przeciw caratowi. Dzięki strzaskaniu szczęki namiestnika carstwo poszło na ustępstwa. Do 1935 ogród sięgał aż do placu Żelaznej Bramy, kiedy to przedłużono ul. Marszałkowską kosztem parku.Fontanna. Powstała w 1852. W 2007 fontannę wyremontowano i dano jej nowe oświetlenie. Fontanna grała rolę romantycznej scenerii w serialu "Magda M.", gdzie tytułowa Madzia romansiła z Piotrem, czy może innym gachem, ja się gubiłem i nie oglądałem...

ZEGAR SŁONECZNY

pl. Defilad.

Zegar ów stoi w zaroślach koło Świętokrzyskiej, niedaleko PKiN, zwykle jest mijany obojętnie i niewiele osób zwraca na niego uwagę... A szkoda. Powinien pokazywać znak zodiaku, miesiąc itp, ale nie pokaże bo stoi w ... krzakach... Ale jako ciekawostka jest fajne :)

POMNIK EDWARDA SZYMAŃSKIEGO

Park im. Edwarda Szymańskiego.

Popiersie wykonane wg proj. Ferdynanda Jarocha.

Edward Szymański - poeta, satyryk, działacz wolski, zginął w Oświęcimiu w 1943.

POMNIK KOPERNIKA

Gdy Staszic na posiedzeniu Towarzystwa Przyjaciół Nauk w 1815 zaproponował wystawienie pomnika Kopernika, zwrócono się w tym celu do Bertela Thorvaldsena w 1820. Staszic sam, od razu, pokrył część kosztów, resztę pieniędzy dali Niemcewicz i Lelewel. Rzeźbiarz tworzył pomnik w Rzymie przez 6 lat (zamiast, jak było w umowie, 1,5), odsłonięto go w 1830 pod pałacem Staszica, choć początkowo miał stanąć pod pałacem Kazimierzowskim. Odlew figury sporządzono w ludwisarni Jana Gregoire’a, a cokół powstał wg proj. Adama Idźkowskiego. Julian Ursyn Niemcewicz uzyskał zgodę wielkiego księcia Konstantego na wygłoszenie przemowy 11.05.1830. Po obu stronach cokołu umieszczono napisy: Nicolao Copernico Grata Patria i Mikołajowi Kopernikowi – Rodacy. W 1894 odnowiono pomnik wraz z pałacem: wymieniono cokół i stopnie na podobne, wykonane z granitu finlandzkiego. Wokół założono skwer i ogrodzono monument. Ogrodzenie usunięto w latach międzywojennych, poszerzając Krakowskie Przedmieście. Pomnik przesunięto nieco w stronę pałacu. W 1940 hitlerowcy zmienili napis na pomniku, sugerując, że Kopernik był Niemcem: Dem Grossem Astronomem. Tablicę z niemieckim napisem ukradł jednak 11.02.1942 Alek Dawidowski. W niedługi czas potem usunięto pomnik Kilińskiego. Na pomniku Kopernika zawiesił ktoś kartkę z napisem W odwet za zniszczenie pomnika Kilińskiego zarządzam przedłużenie zimy o 6 tygodni – M. Kopernik – astronom. Poniżej wisiała druga kartka: Nad straconą kenkartą Kopernik się biedzi, bo astronom zawinił, a szewc za to siedzi. Po powstaniu hitlerowcy uznali, że trzeba zniszczyć pomnik, zrzucili go z podestu i wywieźli na złom, jednak po wojnie Kopernika odnaleziono we wsi Hajduki koło Nysy i w lipcu 1949 stanął on z powrotem na swym cokole. Leżał porzucony opodal torów kolejowych i mimo sprzeciwu starosty miejscowego, który chciał postawić pomnik w miejscowości, odwieziono do Warszawy. Choć brak mu było pleców, szaty i lewej ręki, szybko pomnik uzupełniono w zakładzie Braci Łopieńskich. Dorobiono 28 fragmentów, wklejono 108 łat i zanitowano 168 dziur. W 1994 odrestaurowano fundamenty. Miliard złotych zapłaciła firma Fuji i dzielnica Śródmieście. W tym samym roku przewieziono Kopernika na plac Zamkowy, w celu uświetnienia wystawy poświęconej Thorvaldsenowi. Po wystawie pomnik wrócił na miejsce. Dziś na cokole umieszczono napis łaciński Mikołajowi Kopernikowi wdzięczna ojczyzna. W 2007 przeprowadzono renowację otoczenia. Wokół pomnika, na chodniku, umieszczono mapę nieba, z zaznaczonymi planetami. 30.05.2007 sam autor projektu, Antoni Grabowski montował planety, które wykonał kiedyś, tak sobie, bez żadnego zlecenia.

Przyjezdni często porównują ten pomnik do toruńskiego. Mówi się, że w Warszawie Kopernik siedzi, bo jest gościem, w Toruniu stoi i wszystkich wita...

SZPITAL ŚW. DUCHA

ul. Elektoralna 12\14

Wcześniej mieściła się tu manufaktura Dangla, produkująca powozy i karety wg wzoru londyńskiego. Na jej miejscu powstał Szpital św. Ducha w latach 1859-61 wg proj. Józefa Orłowskiego. Szpital wcześniej mieścił się na Piwnej, potem na Przyrynku i Konwiktorskiej. W czasie nalotów w 1939 i 1944 zginęło tu po kilkaset osób. Po wojnie budynek wiernie odtworzono.

Dziś mieści się tu Szkoła Podstawowa nr 213, Gimnazjum nr 62.
ZS nr 85: Szkoła Podstawowa nr 243, Gimnazjum nr 146, Szkoła Przysposabiająca Do Pracy nr 5.

PRZEDSZKOLE DĘBOWY RAJ

ul. Cegłowska 13a
Budynek powstał w 1954 jako przedszkole nr 129. Niski budynek mieści się wśród drzew bielańskiej dzielnicy willowej. Koło budynku ładny i nowy plac zabaw na 5 km2. Przedszkole nazywa się Dębowy Raj od 2001. W ogrodzie stoi pomnik przyrody: potężny dąb. W programie przedszkola rytmika, jęz. angielski, korektywa, taniec towarzyski, logopeda, zajęcia komputerowe, teatrzyki, koncerty i wycieczki.

ŻYDOWSKI DOM AKADEMICKI

Powstał w 1924-6 dla stowarzyszenia Auxilium Academicum Judaicum (na frontonie inicjał AAJ) i podobnych organizacji społecznych wg planów Henryka Stifelmana. Organizacji przewodniczył inż. Mojżesz Koerner. Mieściły się tu pokoje mieszkalne (ok. 300 miejsc), ale także sala odczytowa im. Alberta Einsteina, czytelnie, sala gimnastyczna i izba chorych. Przebywał tu m.in. Menachem Begin, ówczesny student prawa na UW, późniejszy premier Izraela i laureat nagrody Nobla. W czasie wojny czsęść budynku zajmował Szpital Praski, bosam szpital został zajęty przez wojsko niemieckie. Po 1945 mieściła się tu katownia i więzienie NKWD i UB. Obecnie jest to hotel policyjny.

TEATR POLSKI

Powstał z inicjatywy reżysera Arnolda Szyfmana i hrabiego Tomasza Potockiego. Projektantem był Czesław Przybylski, a budynek ukończono w 1912. Już w styczniu następnego roku odbyła się premiera sztuki Irydion Zygmunta Krasińskiego. Podczas wojny mieścił się tu Theater der Stadt Warschau, jedynie dla Niemców, a później bojkotowany przez Polaków Teatr Miasta Warszawy dla Polaków. Już po wojnie, nie będąc zniszczonym, 17.01.1946 wznowił działalność sztuką Lilla Weneda Słowackiego. Wewnątrz jest widownia na 1000 osób i pierwsza w Polsce scena obrotowa z 1913.

Dzwonek alarmowy na ścianie teatru. Jak dzwoni, słychać go aż na Marszałkowskiej :)) A to ok. kilometra przez największe centrum!

TROCKA \ ASKENAZEGO

Warszawskie blokowisko, jak każde inne... Trochę przypomina podwórka z teledysków amerykańskich rapperów... Lata '80, na początku, bloki należą do ul. Askenazego, zdjęcie spod koszowiska przy pętli na Trockiej.

ŚWIĄTYNIA DIANY

Zwana niegdyś Świątynią Sybilli, powstała w 1822 wg proj. Kubickiego, nawiązując do klasycznego stylu greckiego. Po obu stronach leżą lwy, które zostały odlane w żeliwie w zakładach w Suchedniowie. Wewnątrz jest jedna salka, której ściany zdobią malunki z motywami kwiatów i owoców, wykonane przez Adama Bykowskiego. Odbywają się tu czasowe wystawy.

UL. POLNA 46a

Ze wstydem przyznam, że nie wiem, kiedy powstała i kto ją zaprojektował. Ale...
W latach 1919-39 mieściło się Lycee Francais de Varsovie, czyli po prostu Liceum Francuskie.
W budynku mieszkał również Edward Aleksander Rontaler, powstaniec styczniowy, w 1896 stworzył tu polską szkołę (czas zaborów!)
Dziś działa tu Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno - Pedagogicznej.

POMNIK KSIĘDZA SKORUPKI

Pl. Weteranów 1863

Pomnik odsłonięto 13.08.2005 przed katedrą praską św. Floriana, został ufundowany przez diecezję warszawską z okazji 85. rocznicy cudu nad Wisłą. Autorem pomnika jest Andrzej Renes, odsłonięcia dokonali harcerze hufca praskiego, a mszę odprawił abp Leszek Sławoj "Flaszka" Głódź. Napis na pomniku brzmi: Ksiądz Ignacy Jan Skorupka urodzony 31 VII 1893 w Warszawie. Kapelan Garnizonu Praskiego Wojska Polskiego. Kapelan I Batalionu 236 pp. Armii Ochotniczej. 14 sierpnia 1920 poległ w walce z bolszewikami pod Ossowem. Kawaler Krzyża Virtuti Militari. Pochowany na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach. 13 sierpnia 2005 w 85 rocznicę Bitwy Warszawskiej.

Nie powiem, żeby pomnik cieszył się popularnością, bo jak wszystkie dzieła Renesa, jest... nieco kontrowersyjne (by nie rzec inaczej)...

DOM Z OPADNIĘTĄ SZCZĘKĄ

ul. Smolna 8
Właściwa nazwa to wieżowiec PUMA (dziś nazywa się to Dipservice), czyli biuro obsługi obcokrajowców, ale z uwagi na charakterystyczną "szczękę" na ostatnim piętrze, w której mieściła się kawiarnia Akropol (ostatnio TopFloor), nadano mu tytułowy przydomek. Miał to byc polonijny hotel dewizowy, ale przeprojektowano go na blok mieszczący 140 mieszkań o podwyższonym standardzie. Powstawał w 1964-76 wg proj. Jana Bogusławskiego i Bohdana Gniewskiego, na miejscu szpitala oftalmicznego z 1875, zburzonego w czasie wojny. Owa szczęka była swego czasu ulubionym miejscem samobójców...

UL. BOGUSŁAWSKIEGO \ ESEJ

Widok z ul. Esej na bloki i balon tenisowy. Bloki są przy Bogusławskiego, balon przy Esej. Wszystko nieopodal fortu Wawrzyszew. Cisza przed burzą jakiś miesiąc temu...

UL. CEGŁOWSKA 52

Jeden z 7 bliźniaczych domów wzdłuż Cegłowskiej, między al. Zjednoczenia a Twardowską. Domy powstały pod koniec lat '30 wg projektu Romualda Millera. Każdy z tych domków jest torszkę inny, taka zabawa w znajdź X szczegółów.

ULICA DEOTYMY

Ulica powstała w latach ’30, podczas budowy osiedla Towarzystwa Osiedli Robotniczych i Banku Gospodarstwa Krajowego. Deotyma, pod swoim prawdziwym nazwiskiem, była patronką dzisiejszej ul. Żmichowskiej, jednak zamieniono nazwy, a Łuszczyńska, już jako Deotyma, wróciła na Wolę parę ulic dalej.

Bloki powstały w latach 1947-52 wg proj. Heleny i Szymona Syrkusów, choć plany były już w czasie wojny, w konspiracyjnej Pracowni Architektoniczno-Urbanistycznej. Do budowy po raz pierwszy użyto prefabrykatów. W 1948 osiedle odwiedził Pablo Picasso i narysował w jednym z mieszkań swą Syrenkę, którą właściciele mieszkania, zmęczeni rozgłosem, zamalowali w 1953 (ale to nie przy Deotymy).

CENTRALNA DYREKCJA KOLEI PAŃSTWOWYCH

Powstała w latach 1928-30 wg proj. Mariana Lalewicza. Od 1945 mieściła się tu siedziba Krajowej rady Narodowej i Rządu Tymczasowego, ale kiedy odbudowano lewą stronę miasta, dyrekcja kolei powróciła do budynku. Pierwotne wnętrza w stylu art deco nie zachowały się.

Z tyłu, za tym monumentalnym budynkiem stoją bloki pracowników kolei.

PRZEDSZKOLE NR 7

ul. Sowia 4

Przedszkole na 82 miejsca, dzieci uczą się tam angielskiego, rytmiki, taniec i gimnastyka korekcyjna, wszystko niestety płatne... Takie piękne koniki zdobią galeryjkę, biegnącą wgłąb ogródka przedszkolnego.

Na ścianie taka oto przedszkolna płaskorzeźba. Przedszkole powstało w czasie budowy całego osiedla czyli w 1948-9, a rzeźby wykonał Jerzy Jarnuszkiewicz.

STADION DZIESIĘCIOLECIA

widok z korony
Stadion powstał w wyniku rozpisanego w 1953 konkursu SARP, który wygrał zespół architektów pod kierunkiem Jerzego Hryniewieckiego, wraz z Zbigniewem Ihnatowiczem, Jerzym Sołtanem, Markiem Leykamem, Czesławem Rajewskim, Konstantym Jankowskim. Do budowy korony stadionu użyto gruzów pozostałych po powstaniu warszawskim. Miał to być wzorowy obiekt olimpijski; ukończono go w roku 1955. Celem było przeprowadzenie igrzysk V Światowego Festiwalu Młodzieży u Studentów. Odbywały się tu główne mecze reprezentacji piłki nożnej, zawody lekkoatletyczne, starty i finisze Wyścigu Pokoju, imprezy propagandowe, dożynki...

loża honorowa

Do lat ’80 odbywały się tu mecze Legii Warszawa. W 1983 zaprzestano organizowania imprez na stadionie i zaczął on niszczeć. W 1989 obiekt wydzierżawiła firma Damis, która założyła Jarmark Europa, największy bazar w Europie. Handlują tam głównie obywatele krajów wschodnich i afrykańskich. Było to również miejsce nielegalnego handlu sprzętem rtv, kradzionymi rzeczami i itp.

Co dalej?? Pomysły zmieniają się wraz z podmuchami wiatru, więc

"się obaczy" :P

sektor 30

TRAMWAJ NA KRAKOWSKIM PRZEDMIEŚCIU

Tramwaj konny działał tu już od 1881. Był to bardzo powolny środek transportu i jeśli się komuś nie spieszyło, bo jechał np do parku Ujazdowskiego czy Łazienek, to można było skorzystać, w innym wypadku warto było wziąć dorożkę. Tramwaje zelektryfikowano i położono tory w 1908. Ciężko dziś sobie wyobrazić tramwaje na Krakowskim, skręcające na wiadukt Pancera pod kolumną Zygmunta :)) Tramwaj zlikwidowano tu w czasie odnawiania Krakowskiego Przedmieścia w 1945, ale nie usunięto ich, tylko zatopiono w świeżutkim asfalcie. Miesiąc temu, przy okazji remontu ulicy, wyciągnięto wreszcie stuletnie tory spod nawierzchni.

HOTEL INTERCONTINENTAL zwany "JEDNONOGI"

ul. Emilii Plater 49
Hotel ***** posiada 326 pokoi i 75 luksusowych apartamentów, 1 apartament prezydencki, 3 restauracje, bar, 12 sal konferencyjnych, saunę i basen na ostatnim piętrze z widokiem na Warszawę, czyli 44 i 45... Budynek ma wysokość 145 metrów. Zaprojektowany został przez zespół pod kierunkiem Tadeusza Spychały, oddany do użytku w 2004. Budowla kosztowała ponad 100 mln złotych! Zwie się go Jednonogim, bo po kłótniach z mieszkańcami bloków położonych za hotelem, zdecydowano się pójść na kompromis i w celu zapewnienia im światła słonecznego i cyrkulacji powietrza, zaprojektowano przerwę pośrodku hotelu.
W celu budowy hotelu zburzono słynny klub jazzowy Akwarium z 1970, który przeniesiono do Złotych Tarasów obok.
Jest to 3 co do wielkości hotel pięciogwiazdkowy w Europie i budynek o najgłębszych fundamentach w Polsce (ponad 20 m głębokości).

KOŚCIÓŁ ŚW. JANA KANTEGO

ul. Krasińskiego 31a.
Powstał w 1981-84 na ruinach części klasztoru Zmartwychwstanek, zniszczonego w czasie wojny, gdyż mieściła się tu jedna z głównych redut Żoliborza. Projekt koscioła wykonał Tadeusz Zieliński. Kosciół konsekrował kard. Glemp 05.05.1995.

KOŚCIÓŁ STANISŁAWA BISKUPA MĘCZENNIKA I ŚW. WAWRZYŃCA

Powstał w latach 1858-61 dla mieszkańców wsi Wielka Wola z inicjatywy Michała Biernackiego, wg planów Józefa Orłowskiego. Budynek powstał w stylu Rohbau (niemiecka odmiana romanizmu). W 1932 dodano 2 nawy. W czasie wojny hitlerowcy zamienili kościół na stajnię, a w 1945 usunięto zniszczenia.
Na fasadzie figury św. Stanisława i Jana Nepomucena dłuta Faustyna Cenglera z 1861.
Wewnątrz znajdują się obraz MB Elekcyjnej z 1621, przeniesionej tu z kaplicy, stojącej na Polu Elekcyjnym (wystawiano go w czasie elekcji). W czasie 400 lat stołeczności Warszawy odsłonięto pomnik Electio Viritim na Młynarskiej i przeniesiono obraz tymczasowo w tamte miejsce. Wykorzystano okazję do renowacji obrazu, w czasie której okazało się, że obraz został namalowany na wizerunku MB Pocieszycielki. Srebrną suknię, która pokrywała obraz, odnowiono, ale nie założono jej z powrotem: wykonano kopię obrazu i wraz z suknią przekazano do kaplicy parlamentarnej w 2000. Są tu również obrazy Aleksandra Kamieńskiego i Ignacego Gierzdziejewskiego z 1861. Ołtarze pochodzą z czasów okupacji niemieckiej.

POMNIK W HOŁDZIE POLEGŁYM

Na cmentarzu przy Izbickiej, mniej więcej na srodku, mieści się pomnik w hołdzie poległym za wolność i niepodległość Ojczyzny w 1939-44. Pomnik postawiono w 1978 dzięki staraniom kombatantów II wojny światowej.

SCENA AMFITEATRU

Już w 1785 odbywały się tu na wyspie małe przedstawienia. W 1790 powstał tu teatr, tak jak i poprzedni, prawdopodobnie wg proj. Christiana Kamsetzera. Widownię zbudowano na wzór Forum Romanum w Rzymie. Obliczono go na ok. 1000 widzów. Pierwsza sztuka miała miejsce 07.09.1791, był to balet Kleopatra. Obecność wody wokół pomogła zainscenizować wspaniałą bitwę morską obok sceny.

ULICA KARMELICKA

Ulica powstała jako droga do kościoła Karmelitów Trzewiczkowych w 1750, łącząc Leszno z Nowolipiem. Początkowo sięgała tylko do Nowolipia i zabudowana była luźnymi domami z ogrodami. W 1818-28 ulicę zabudowano kamienicami. W 1865 ulicę przedłużono do Dzielnej; nową część nazwano Nowokarmelicką. W 1908 poprowadzono tędy tory tramwajowe. Mieszkali tu wyłącznie Żydzi, którzy specjalizowali się w sprzedaży konfekcji. W 1940 ulicę włączono do getta, dojeżdżano tędy do szop (schopów), czyli fabryk zatrudniających ludność żydowską: tu mieszkali robotnicy tych fabryk. Wzięli oni udział w powstaniu w getcie, dlatego hitlerowcy zniszczyli doszczętnie zabudowę ulicy. Po wojnie ulicę zabudowano blokami mieszkalnymi różnej wielkości.

ŻYRAFA W PARKU PRASKIM

W Warszawie jest mnóstwo różnistych zwierzaków, a ta żyrafa stoi akurat w centrum Parku Praskiego, nieopodal zoo. Ma zachęcać do odwiedzenia ogrodu zoologicznego. Metalowy zwierz pojawił się tu jako dar warszawskich dzieci dla Zoo, a wykonał go w 1981 Władysław Frycz.