wtorek, 8 maja 2007

POMNIK SZOPENA

Pomysł powstania pomnika zrodził się z inicjatywy Warszawskiego Towarzystwa Muzycznego w 1876. Car zgodził się na postawienie monumentu na specjalną prośbę primadonny Adelajdy Bolskiej (ze Skąpskich hr. Dienheim – Szczawińskiej – Brochockiej). Stanąć miał na pl. Wareckim, w ogrodzie Saskim, parku Ujazdowskim lub pl. Teatralnym. Pomimo protestów, wybrano pl. Warecki. Projekt pomnika powstał w 1904, zmieniał on jednak miejsce na Łazienki. Projekt tak zachwycił Maurycego Zamoyskiego i hr. Jana Szembeka, że postanowiono go zrealizować. Mimo to w 1908 rozpisano kolejny konkurs, który wygrał Szymanowski i Franciszek Mączyński, który wykonał oprawę architektoniczną pomnika. Na konkurs nadeszło 66 prac, wybierało jury złożone z Francuzów Bartholome i Bourdelle i Włoch Ferrari. Ten projekt miano odsłonić w 100 rocznicę urodzin Chopina: 22.02.1910, jednak do tego nie doszło. Antoni Sygietyński ostro skrytykował pomnik za modernizm, opluwano projekt i artystę, ale wreszcie zatwierdzono go do wykonania. Cokół wykonać miał Oskar Sosnowski. Kłótnię zakończył car, zgadzając się na ten projekt; odlew miała wykonać firma Rene Fuldy z Francji. Model wysłano do Paryża, jednak w międzyczasie wybuchła I wojna, firma zbankrutowała i słuch po modelu zaginął. W 1923 założono kolejny komitet i zlecono odlew pomnika innej francuskiej firmie, Barbedienne. Nareszcie wystawiono go 14.11.1926, choć na skutek protestów nie stanął w ogrodzie Botanicznym, tylko na dzisiejszym miejscu. Odsłonięcie uświetnili prezydent Mościcki i kardynał Kakowski. 31.05.1940 hitlerowcy wysadzili, pocięli pomnik i wywieźli na złom, przerabiając na naboje. W 1946 odnaleziono głowę Chopina we Wrocławiu. Synowie rzeźbiarza podarowali znaleziony w mokotowskim domu Szymanowskich mały model pomnika, dzięki któremu monument odtworzono. Jednak nie od razu przystąpiono do prac, gdyż przy u. Kopernika miało powstać osiedle – pomnik pod nazwą Chopin, gdzie ów monument miał stanąć. Kopię ustawiono po wojnie, dookoła aranżując widownię dla koncertów fortepianowych, które czasem się tu odbywają w niedzielę. Wykonano ją w spółdzielni Brąz Dekoracyjny. W 1999 pomnik odnowiono, a jego mniejsza kopię postawiono w Hamamatsu \ Japonia.
Jest to jedyny secesyjny pomnik w Europie.

1 komentarz:

Panta Rhei pisze...

no i tego pieknego pomnika nie widzialam jeszcze!