GRÓB NIEZNANEGO ŻOŁNIERZA

pl. Piłsudskiego
Dziś dla odmiany klasyka gatunku :)
]Urządzony w 1925 wg pomysłu Stanisława Ostrowskiego, kraty kute wykonał Henryk Grunwald. Grób miał być poświęcony polskim żołnierzom, którzy zginęli na obcej ziemi. Komitet powstania pomnika powstał już w 1923 i radzono nad jego powstaniem kolejne 3 lata. 02.12.1920 ktoś położył u stóp pomnika Poniatowskiego tablicę z napisem Tu leży Żołnierz Nieznany, a kilka dni później położono tu znicz. 04.04.1920 wybrano takie pola bitew i z nich wylosowano 1, był to cmentarz Orląt Lwowskich we Lwowie. Wybrano tam kilka trumien, a matka jednego z poległych tam żołnierzy, studenta Politechniki Lwowskiej Konstantego Zarugiewicza, miała wybrać, wiedziona „matczynym sercem” trumnę ze zwłokami swojego syna. Była to trumna nr 4 spośród 6-ciu wytypowanych wśród 275 bezimiennych grobów. Prochy wybranego żołnierza przewieziono do Warszawy 29.10.1925 i pochowano w GNŻ jako symbol, z pozostałych pól bitewnych zwieziono ziemię, którą wsypano do grobu. 02.11.1925 odbyła się msza i uroczystość odsłonięcia z udziałem najwyższych władz państwowych. Na filarach umieszczono tablice z nazwami miejscowości w których Polacy toczyli walki, a na kracie najwyższe polskie odznaczenia bojowe. W 1944 hitlerowcy wysadzili pałac Saski, ale grób ocalał pod gruzami.

Już 17.01.1945 stanęła tu warta, a w 1946 rozpoczęto renowację pomnika. Cztery tablice z I wojny zastąpiono tablicami upamiętniającymi żołnierzy II wojny. Złożono tu również ziemię z 24 pól bitewnych Europy. 08.05.1046 uroczyście obchodzono koniec wojny. W 1950 zdjęto tablice z nazwami niezgodnymi z ówczesną polityka władzy, przywrócono je dopiero 11.11.1990. 18.04.1989 dołożono do grobu ziemię katyńską. 03.05.1991 Lech Wałęsa odsłonił 14 nowych tablic. W 1998 wyremontowano pomnik. Ale kombatanci uważali, że należy usunąć z pomnika Order Krzyża Grunwaldu, zostawiając Krzyże Virtuti Militari i Walecznych, jako że OKG był odznaczeniem komunistycznym. Proponowano zastąpić go Krzyżem Niepodległości AK.

W centrum grobu nieustannie pali się znicz i pełniona jest przy nim warta honorowa, zmieniana co 60 min. o pełnej godzinie.